Tatlı Patates Besin Değeri ve Faydaları Nelerdir?

TatlI patates, yüksek besin değeri ve lezzeti ile dikkat çeken bir sebzedir. Genellikle Güneş Amerika kökenli olan bu bitki, Türkiye'de sınırlı alanlarda yetişmekte ve çeşitli yemeklerde kullanılmaktadır. Farklı renk ve türleri ile sağlıklı bir alternatif sunar.

Konu kakkında 2 soru soruldu ve cevaplandı

Tatlı Patates

Tatlı patates, Türkiye'de çok yaygın olarak bulunmayan bir patates çeşididir. Oldukça lezzetli ve yüksek besin değerine sahip bir sebzedir. Ancak son zamanlarda Türkiye'de de bilinmesiyle büyük marketlerde satılmaya başlanmıştır. Tatlı patatesin biyolojik ismi Ipomoea batatas olup, Convolvulaceae familyasındandır. Nişasta içeren bir bitki türüdür. Ancak tatlı patates ile bildiğimiz patates arasında hiçbir bağlantı bulunmamaktadır. Tatlı patatesin yumruları ve filizleri yenilebilirken, bildiğimiz patatesin yumrusu dışında hiçbir bölümü yenmez ve zehirlidir.

Tatlı Patatesin Anavatanı ve Yetişme Alanları

Tatlı patatesin anavatanı Güney Amerika'nın kuzey-batı bölgesi ile Orta Amerika'dır. Dünyada başlıca tatlı patates üreten ülkeler Çin, Hindistan, Vietnam, Nijerya, Endonezya, Uganda ve Amerika'dır. Türkiye'de ise tatlı patates çoğu yerde yetişmemekle birlikte, yetiştiği yerler Niksar, Hatay ve İskenderun ile sınırlıdır.

Tatlı Patates Çeşitleri ve Renkleri

Tatlı patateslerin kabuğunun ve iç kısmının değişik renklerde olan birçok türü bulunmaktadır. Tatlı patatesin iç kısmı genellikle beyaz, sarı, turuncu veya mor renklerde; dış kısmı ise beyaz, sarı, kırmızı, mor veya kahverengi renklerde olabilir. Ancak en yüksek beta karoten içeren türü, içi turuncu renkte olan tatlı patateslerdir. Türkiye'de yetişen tatlı patatesler genellikle içi beyaz ve sarımtırak renklerdedir.

Tatlı Patatesin Kullanım Alanları

Şekerli bir sebze olan tatlı patates, balkabağı ve patates arasında bir tada sahiptir. Özellikle dünya mutfaklarında sıklıkla kullanılmaktadır. Tatlı patates kızartma, fırında közleme, haşlama, püre, garnitür, salata ve pek çok yemeği yapılarak değerlendirilebilir. Kabukları iyice yıkanmış ise çiğ olarak da yenebilir.

Tatlı patates özellikle buharda pişirildiğinde ve haşlandığında vitaminini kaybetmez. Tatlı patatesin en lezzetli değerlendirilme şekli için şu yöntem önerilmektedir: Patatesler yaklaşık bir santim kalınlığında doğranarak 7 dakika kadar buharda pişirilir. Daha sonra tarçın, öğütülmüş bir miktar muskat (Hint cevizi) ve/veya karanfil ile karıştırılarak tatlandırılır. Ayrıca buharda pişirilen veya haşlanan tatlı patateslerin üzerine zeytinyağı dökülerek yenmesi de önerilmektedir.

Tatlı Patatesin Besin Değeri ve Yararları

Tatlı patates, özellikle büyümede oldukça etkili olan A vitamini içeriğine sahiptir. Kolay sindirilir ve çok düşük alerji riski taşır. Bu nedenle bebek beslenmesi için önerilen ilk ve en önemli besinlerden biridir.
Tatlı patates, bedende A vitamini üretiminde yardımcı olan beta karoten maddesi bakımından oldukça zengin bir besindir. A vitamini, C vitamini, yoğun miktarda B6 vitamini ve bazı diğer B vitamini karışımlarını içermektedir. İç kısmı sarı veya turuncu renkli olan tatlı patates türünün 100 gramı, bir kişinin günlük alması gereken A vitamininin birkaç katını ve C vitamini ihtiyacının yaklaşık yarısını karşılar.
Manganez, bakır, lif, potasyum ve fosfor açısından da zengindir. Tatlı patatesin besin değerinin ve dengeli besin içeriğinden dolayı, az gelişmiş veya gelişmemiş ülkelerde yetersiz beslenme sorunlarını azaltmak amacıyla tatlı patates üretimi ve tüketiminin artırılması çalışmaları yapılmaktadır.
Tatlı patates, kan şekerini düzenleyici ve dengeleyici bir özelliğe sahiptir. Bu nedenle şeker hastalarına iyi gelmektedir. Düşük glisemik indeksi olan tatlı patates, kan şekerini yavaş yavaş yükseltir ve uzun süre dengede kalmasını sağlar. Ayrıca açlık hissini de engeller.
Tatlı patates tüketimi deri kanseri, karaciğer kanseri ve prostat kanseri gibi riskleri en aza indirir.
Kalp krizi riskini azaltır.
Beta karoten yönünden zengin olduğundan dolayı, bağışıklık sistemini güçlendirir.
Yaşlanmaya ve yaşlanmaya bağlı ortaya çıkan etkilere karşı mücadele eder.
Karaciğer ve göz hastalıklarına karşı oldukça yararlıdır.
Zengin lif ve magnezyum içeriği ile sindirim sistemi için harika bir besindir.
Bağırsak sağlığını korur.
Uzun süre tokluk hissi verir ve zayıflamaya yardımcı olur.
Demir eksikliği, astım, romatizma ve deri hastalıklarının tedavisinde kullanılır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

Aknur

10 Ağustos 2024 Cumartesi

Tatlı patatesin Türkiye'de marketlerde satılması gerçekten ilginç bir durum. Ben de markette gördüğümde şaşırmıştım. Ancak, bu patateslerin yerli üretim mi yoksa ithal mi olduğunu merak ediyorum. Eğer yerli üretim ise, Niksar, Hatay ve İskenderun gibi bölgelerde yetiştirildiğini biliyoruz ama bu kadar yaygın olmasının arkasında başka bir sebep mi yatıyor? İthal ise, hangi ülkelerden geldiğini ve Türkiye pazarındaki yerini nasıl etkilediğini düşünmek gerekiyor. Bu konuda daha fazla bilgiye sahip olan var mı?

Cevap yaz

Admin

10 Ağustos 2024 Cumartesi

Aknur,

Tatlı Patatesin Türkiye'deki Durumu
Tatlı patatesin Türkiye'de marketlerde görülmesi gerçekten de son yıllarda artan bir trend. Bu ürün, hem yerli üretim hem de ithal olarak market raflarında yer alabiliyor. Yerli üretim açısından, Niksar, Hatay ve İskenderun gibi bölgelerde tatlı patates yetiştirildiği biliniyor. Bu bölgelerin iklimi ve toprak yapısı, tatlı patatesin yetişmesi için oldukça uygun.

İthalat Durumu
Ancak, Türkiye pazarında tatlı patatesin yaygınlaşmasının ardında, ithalat da önemli bir faktör. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri, Brezilya ve bazı Afrika ülkeleri, tatlı patatesin en büyük üreticileri arasında yer alıyor. İthal ürünlerin marketlerdeki varlığı, yerli üretimin yanında fiyat rekabeti oluşturuyor ve tüketicilere daha fazla seçenek sunuyor.

Pazar Etkileri
Sonuç olarak, tatlı patatesin Türkiye'deki bu kadar yaygın olmasının arkasında hem yerli üretim hem de ithalatın etkisi bulunuyor. Tüketici talepleri doğrultusunda, bu ürünün marketlerde daha fazla yer bulması, pazar dinamiklerini de etkiliyor. Eğer daha fazla bilgiye ulaşmak istersen, tarım bakanlığının verileri veya yerel üreticilerin açıklamaları faydalı olabilir.

Açılay

22 Temmuz 2024 Pazartesi

Tatlı patatesin Türkiye'de yetişmediği söyleniyor ama marketlerde satıldığını gördüm, acaba bu patatesler ithal mi yoksa yerli üretim mi?

Cevap yaz

Admin

22 Temmuz 2024 Pazartesi

Merhaba Açılay,

Tatlı patatesin Türkiye'de yetişmediği düşüncesi yaygın olsa da, aslında son yıllarda Türkiye'de de tatlı patates üretimi artıyor. Özellikle Akdeniz Bölgesi'nde, Antalya ve Mersin gibi illerde yerli üretim yapılıyor. Ancak marketlerde satılan tatlı patateslerin bir kısmı hala ithal ediliyor olabilir. Dolayısıyla, gördüğün tatlı patatesler hem yerli üretim hem de ithal olabilir. Ürünün üzerindeki etiket veya market görevlilerine sormak, hangisi olduğunu anlamanı kolaylaştırabilir.

Sevgiler,